چک لیست غربالگری های دوران بارداری

چک لیست غربالگری های دوران بارداری

انواع غربالگری ها، آزمایش ها و تکنیک های تصویربرداری را در طول بارداری ممکن است پزشک شما توصیه کند. این آزمایش‌ها و تست هل برای بررسی سلامت خود شما و جنینتان لازم است، که در این صفحه به آن ها اشاره خواهیم کرد.

غربالگری چیست؟

غربالگری جنین به مجموعه تست هایی که در دوران بارداری برای تشخیص و بررسی هر گونه مشکلات سلامتی و یا خطرات بالقوه یا ناهنجاری در جنین در حال رشد استفاده می شود. این می تواند شامل آزمایش هایی مانند سونوگرافی، آزمایش خون و آزمایش ژنتیک باشد. هدف غربالگری جنین شناسایی هر گونه مشکل احتمالی در مراحل اولیه است تا پزشکان بتوانند اقدامات لازم را برای رفع آنها انجام دهند و بهترین مراقبت ممکن را برای مادر و نوزاد ارائه دهند.
غربالگری های جنین شامل موارد زیر است:
غربالگری ژنتیکی
غربالگری سه ماهه اول
غربالگری سه ماهه دوم
سونوگرافی
آمنیوسنتز
نمونه برداری از پرزهای جفتی(CVS)
مانیتورینگ قلب جنین
آزمایش کشت GBS
برخی از این غربالگری ها اضافی هستندو برای همگان توصیه نمیشوند، و بر اساس شرایط مادر و جنین تجویز می شوند. برای آشنایی کامل با هر یک با ما همراه باشید.

غربالگری ژنتیکی

بسیاری از ناهنجاری های ژنتیکی را می توان قبل از تولد تشخیص داد. اگر در خانواده شما یا همسرتان سابقه اختلالات ژنتیکی وجود داشته باشد، پزشک یا ماما ممکن است آزمایش ژنتیک را در دوران بارداری توصیه کند. همچنین اگر سابقه به دنیا آوردن جنین یا نوزادی با ناهنجاری ژنتیکی داشته اید، غربالگری ژنتیکی توصیه می شود.
نمونه هایی از اختلالات ژنتیکی که می توانند قبل از تولد تشخیص داده شوند عبارتند از:
هموفیلی
تالاسمی
دیستروفی عضلانی
پلی کیستیک کلیه
تای ساکس (Tay-Sachs)

غربالگری سه ماهه اول بارداری

غربالگری سه ماهه اول بارداری ترکیبی از سونوگرافی و آزمایش خون است. این فرآیند غربالگری می تواند به تعیین خطر ابتلای جنین به نقایص مادرزادی خاص کمک کند. تست های غربالگری ممکن است به تنهایی یا همراه با سایر تست ها مورد استفاده قرار گیرند.
غربالگری سه ماهه اول شامل موارد زیر است:
سونوگرافی NT-NB
آزمایش غربالگری سرم خون مادر (Maternal serum blood tests)
در آزمایش سرم خون مادر دو ماده موجود در خون همه زنان باردار را اندازه گیری می کند:
پروتئین پلاسماA : پروتئینی که در اوایل بارداری توسط جفت تولید می شود. سطوح غیر طبیعی با افزایش خطر ناهنجاری کروموزومی مرتبط است.
هورمونHCG:هورمونی که در اوایل بارداری توسط جفت تولید می شود. سطوح غیر طبیعی با افزایش خطر ناهنجاری کروموزومی مرتبط است.
اگر نتایج این تست های غربالگری سه ماهه اول غیر طبیعی باشد، مشاوره ژنتیک توصیه می شود. ممکن است برای تشخیص دقیق آزمایشات اضافی مانند نمونه برداری از پرزهای کوریونی، آمنیوسنتز، DNA جنین بدون سلول یا سایر سونوگرافی ها مورد نیاز باشد.

غربالگری سه ماهه اول بارداری

غربالگری سه ماهه اول بارداری ترکیبی از سونوگرافی و آزمایش خون است. این فرآیند غربالگری می تواند به تعیین خطر ابتلای جنین به نقایص مادرزادی خاص کمک کند. تست های غربالگری ممکن است به تنهایی یا همراه با سایر تست ها مورد استفاده قرار گیرند.
غربالگری سه ماهه اول شامل موارد زیر است:
سونوگرافی NT-NB
آزمایش غربالگری سرم خون مادر (Maternal serum blood tests)
در آزمایش سرم خون مادر دو ماده موجود در خون همه زنان باردار را اندازه گیری می کند:
پروتئین پلاسماA: پروتئینی که در اوایل بارداری توسط جفت تولید می شود. سطوح غیر طبیعی با افزایش خطر ناهنجاری کروموزومی مرتبط است.
هورمونHCG: هورمونی که در اوایل بارداری توسط جفت تولید می شود. سطوح غیر طبیعی با افزایش خطر ناهنجاری کروموزومی مرتبط است.
اگر نتایج این تست های غربالگری سه ماهه اول غیر طبیعی باشد، مشاوره ژنتیک توصیه می شود. ممکن است برای تشخیص دقیق آزمایشات اضافی مانند نمونه برداری از پرزهای کوریونی، آمنیوسنتز، DNA جنین بدون سلول یا سایر سونوگرافی ها مورد نیاز باشد.

غربالگری سه ماهه دوم بارداری

غربالگری سه ماهه دوم بارداری ممکن است شامل چندین آزمایش خون باشد که اطلاعاتی در مورد خطر بالقوه شما برای داشتن نوزادی با شرایط ژنتیکی خاص یا نقایص مادرزادی ارائه می دهند. این آزمایشات بین هفته های 15 تا 20 بارداری انجام می شود (هفته 16 تا 18 ایده آل است).
برخی از پارامتر های این آزمایشات:
AFP: کارشناسان علوم آزمایشگاهی سطح AFP را در خون شما در دوران بارداری اندازه گیری می کند. AFP پروتئینی است که معمولاً توسط کبد جنین تولید می شود و در مایع اطراف جنین (مایع آمنیوتیک) وجود دارد. از جفت عبور کرده و وارد خون شما می شود. سطوح غیر طبیعی AFP ممکن است نشان دهنده موارد زیر باشد:
سندرم داون یا سایر ناهنجاری های کروموزومی
نقص در دیواره شکم جنین
نقص لوله عصبی باز، مانند اسپینا بیفیدا
دوقلوها (بیش از یک جنین در حال تولید پروتئین هستند)
همچنین مممکن است تاریخ زایمان اشتباه محاسبه شده است، زیرا سطوح در طول بارداری متفاوت است.
Inhibin ، Estriol و gonadotropin نیز هورمون هایی هستند که توسط جفت و جنین تولید می شوند که می توان آن ها را در خون یا ادرار مادر اندازه گیری کرد تا برای تعیین سلامت جنین استفاده شود.
از آنجایی که غربالگری هاممکن است نتایج مثبت و منفی کاذب داشته باشد ، بنابراین نگران نباشید چون نتایج آزمایش غیرطبیعی AFP و سایر نشانگرها ممکن است به این معنی باشد که آزمایشات اضافی مورد نیاز است. از سونوگرافی برای تأیید نقاط عطف بارداری و بررسی ستون فقرات جنین و سایر اعضای بدن از نظر نقص استفاده می شود. برای تشخیص دقیق ممکن است نیاز به آمنیوسنتز باشد.

سونوگرافی های غربالگری

اسکن اولتراسوند یک روش تشخیصی است که از امواج صوتی با فرکانس بالا برای ایجاد تصویری از اندام های داخلی استفاده می کند. گاهی اوقات یک سونوگرافی غربالگری در طول دوران بارداری برای بررسی رشد طبیعی جنین و بررسی تاریخ زایمان انجام می شود.
سونوگرافی غربالگری در دوران بارداری ممکن است در زمان های مختلف در دوران بارداری به دلایل مختلفی انجام شود:

سونوگرافی غربالگری در سه ماهه اول

سونوگرافی غربالگری در سه ماهه اول ممکن است به دلایل متفاوتی از جمله موارد زیر انجام شود:
برای تعیین تاریخ سررسید (این دقیق ترین راه برای تعیین تاریخ سررسید است)
برای تعیین تعداد جنین و شناسایی ساختار جفت
برای تشخیص حاملگی خارج رحمی یا سقط جنین
برای بررسی رحم و سایر آناتومی لگن
برای تشخیص ناهنجاری های جنینی (در برخی موارد)

سونوگرافی غربالگری در سه ماهه دوم

در سه ماهه دوم نیز به دلایل متفاوتی سونوگرافی جهت غربالگری جنین از جمله موارد زیر انجام می شود:

برای تایید تاریخ سررسید (تاریخ تعیین شده در سه ماهه اول به ندرت تغییر می کند)
برای تعیین تعداد جنین و بررسی ساختار جفت
برای کمک به آزمایشات قبل از تولد، مانند آمنیوسنتز
برای بررسی آناتومی جنین از نظر ناهنجاری
برای بررسی میزان مایع آمنیوتیک
برای بررسی الگوهای جریان خون
برای مشاهده رفتار و فعالیت جنین
برای اندازه گیری طول دهانه رحم
برای نظارت بر رشد جنین

سونوگرافی غربالگری در سه ماهه سوم

در سه ماهه سوم نیز سونوگرافی نقش به سزایی در غربالگر ایفا می کند به عنوان مثال:
برای نظارت بر رشد جنین
برای بررسی میزان مایع آمنیوتیک
برای انجام آزمایش مشخصات بیوفیزیکی
برای تعیین موقعیت جنین
برای ارزیابی جفت

سونوگرافی غربالگری چگونه انجام می شود؟

برای غربالگری جنین سونوگرافی را می توان در دوران بارداری انجام داد:
سونوگرافی شکم. در سونوگرافی شکم، ژل روی شکم شما اعمال می شود. پروب سونوگرافی برای ایجاد تصویر روی ژل روی شکم می‌چرخد.
سونوگرافی ترانس واژینال. در سونوگرافی ترانس واژینال، یک پروب سونوگرافی کوچکتر به واژن شما وارد می شود و در پشت واژن قرار می گیرد تا تصویری ایجاد کند. سونوگرافی ترانس واژینال تصویر واضح تری نسبت به سونوگرافی شکم ایجاد می کند و اغلب در اوایل بارداری استفاده می شود.

آمنیوسنتز

آمنیوسنتز شامل گرفتن نمونه کوچکی از مایع آمنیوتیک است که جنین را احاطه کرده است. برای تشخیص اختلالات کروموزومی و نقایص باز لوله عصبی مانند اسپینا بیفیدا استفاده می شود. آزمایش برای سایر نقایص و اختلالات ژنتیکی بسته به سابقه خانوادگی شما مورد استفاده است.
کسانی که مارکر غیر طبیعی در سونوگرافی ها، آزمایش سرم آن ها روئیت شده یا سن بالای 35 دارند بیشتر توصیه به تس آمنیوسنتز می شوند.

نمونه برداری از پرزهای جفتی(CVS)

CVS یک آزمایش است که شامل نمونه برداری از برخی از بافت جفت می شود. این بافت حاوی مواد ژنتیکی مشابه جنین است و می توان آن را برای ناهنجاری های کروموزومی و برخی مشکلات ژنتیکی دیگر آزمایش کرد. آزمایش برای سایر نقایص و اختلالات ژنتیکی، بسته به سابقه خانوادگی نیز استفاده می شود.
برخلاف آمنیوسنتز، CVS اطلاعاتی در مورد نقص لوله عصبی باز ارائه نمی دهد. بنابراین، زنانی که تحت CVS قرار می‌گیرند، برای غربالگری این نقایص نیاز به آزمایش خون بعدی بین هفته‌های 16 تا 18 بارداری دارند.

آزمایش کشت GBS

GBS یک نوع باکتری است که در دستگاه تناسلی حدود 20 درصد از زنان یافت می شود. هرچند که عفونت GBS معمولاً در زنان قبل از بارداری مشکلی ایجاد نمی کند، اما می تواند باعث بیماری جدی در مادران در دوران بارداری شود. GBS ممکن است باعث کوریوآمنیونیت (عفونت شدید بافت جفت) و عفونت پس از زایمان شود. عفونت های دستگاه ادراری ناشی از GBS می تواند منجر به زایمان زودرس و زایمان یا پیلونفریت شود.
GBS شایع ترین علت عفونت های تهدید کننده زندگی در نوزادان از جمله ذات الریه و مننژیت است. نوزادان تازه متولد شده در دوران بارداری یا از دستگاه تناسلی مادر در حین زایمان و زایمان به این عفونت مبتلا می شوند.
به طور کلی توصیه می کند همه زنان باردار از نظر GBS واژن و رکتوم بین هفته های 35 و 37 بارداری غربالگری شوند. درمان مادران با عوامل خطر خاص یا فرهنگ های مثبت برای کاهش خطر انتقال GBS به نوزاد مهم است. احتمال ابتلا به این بیماری در نوزادانی که مادرانشان برای آزمایش GBS مثبت تحت درمان آنتی بیوتیکی قرار می گیرند، نسبت به نوزادانی که درمان ندارند، 20 برابر کمتر است.

کلام آخر

در این صفحه با لیستی از غربالگری های بارداری آشنا شدید که برخی برای همگان الزامی هستند و برخی برای بعضی افراد، بسته به شرایط مادر و جنین انجام می شوند مرکز تصویربرداری رازی یکی از بهترین مراکز تصویربرداری جنوب تهران و شهرری است که کلیه سونوگرافی های بارداری را در آن می توانید با خیال راحت توسط بهترین تجهیزات سونوگرافی دنیا و توسط مجرب ترین پزشکان متخص رادیولوژی و سونوگرافی انجام دهید.